سونای چیست؟

سونای یك رسم دیرینه است. رسمی اسطوره ای و افسانه وار كه حتی قبل از ظهور اسلام تا به امروز پاس داشته است. گرچه به مرور زمان كم رنگ تر شده اما هنوز هم حداقل روستاهایی هستند كه این رسم را برپا می دارند. همانطور كه ازاسمش برمیاید باید ربط كاملی به ماه داشته باشد. معمولا اغلب افسانه ها و اسطوره ها در فرهنگ ما آذربایجانی ها و كلا تورك ها به ماه مربوط است. ماه در اسامی، اعیاد، و رسومات ما به طور كامل رخنه كرده و زیبایی افسانه وی به آنها داده است. سونای شبی ازسال است كه به اصطلاح به آن اعتدال پاییزی گفته میشود. شبی كه روز و شب برابر میشوند و ماه كامل میشود. این شب تقریبا شب آخر تابستان است(۳۱ شهریور). البته ممكن است جند روز زودتر یا دیرتر باشد همه اینها بستگی به كامل شدن ماه دارد. اما به هر حال می توان شب آخر تابستان را سونای نامید كه روزعشق درآذربایجان محسوب می شود. در اصل این شب مشابهات زیادی با جشن برداشت محصول در شورهای غربی دارد و در روستاها نیز به نوعی برای برداشت محصول استفاده می شود. اما همانگونه كه در كشور ما معمولا جشنهای باستانی محكوم به فنا شده اند این روز نیز هرساله بیشتر و بیشتر به سوی نابودی رفته است. در روستاها دراین شب بازیهای خاصی انجام می شود معمولا جوانان روستا با صدایی خاص كه به (آواوا) مشهوراست همه را به میدان روستا و برای شروع بازی دعوت می كردند. دراین شب خاص ماه و خورشید در زاویه ی 180 درجه قرار گرفته و هنگام غروب دقیقا بر روی هم قرار می گیرند. البته این دیدارخیلی به سرعت اتفاق میافتد و زیاد به طول نمی انجامد. این موضوع تا ابد ادامه دارد. از قدیم این اتفاق به یك نوع عشق تشبیه شده است. عشق ماه به خورشید. عشقی كه تمامی ندارد و ابدی محسوب می شود درست مانند عشق هایی كه در داستان های فولكلور آذربایجان همانند اصلی- كرم وجود دارد. عشقی كه حتی با سوخته شدن نیز تمامی نمی پذیرد. طبق این افسانه عشق این دو عاشق تمامی ندارد و تا ابد تكرار می شود و ادامه میابد. همه این موارد و عناصر در داستان های دیگر ما همانند كوراوغلی نیز صادق هستند. چه می توانیم بكنیم؟ همان كارهایی كه در والنتاین انجام می دهیم می توان در سونای نیز انجام گیرد. نباید انتظار داشته باشیم كه فعلا بازیهای مخصوص آن روز همان طور كه در گذشته بوده، انجام گیرد. هر هدایایی باشد كه رنگ بوی عشق نیز داشته باشد. این هدایا می تواند ازشمع، گل، عروسك و صنایع دستی گرفته تا یك كتاب متغییر باشد. اگر بتوانید چیزی پیدا كنید كه نشانی ازماه كامل داشته باشد كه سنگ تمام می شود. كلا چیزهایی كه رنگ و بویی ازماه داشته باشند متناسب تر هستند. هدیه بهانه ای برای مناسب است برای گرامی داشت این روز و معرفی آن به دیگران از طریق ارسال اس ام اس و غیره. برای اطلاعات بیشتر رمان(آواوا) نوشته استاد ناصر منظوری كاملترین و شیرین ترین نوشته در مورد سونآی است. در مقدمه و بخش اول كتاب توضیحات كاملی درمورد اسطوره ها و سونای و كلمات كلیدی داده شده و دربخش اصلی می توانید رمانی جذاب براساس این موضوع بخوانید. با خواندن این رمان بر تمام جنبه های سونای آگاه خواهید شد. كتاب توسط انتشارات اندیشه نو منتشر شده است.